Pałac Niegolewskich w Niegolewie. Wielkopolskie rezydencje

Niegolewo to ewenement wśród ziemiańskich rezydencji. Jako jeden z nielicznych majątków ziemskich pozostawał własnością jednej rodziny przez ponad 500 lat… Niegolewscy herbu Grzymała utrzymali go od 1389 do 1939 roku.

Pałac został zbudowany w 1896 roku na zlecenie Zygmunta Niegolewskiego,  syna  pułkownika Andrzeja Niegolewskiego, kawalera Legii Honorowej, odznaczonego za szarżę pod Samosierrą przez samego cesarza Napoleona. Z  inicjatywy  Zygmunta stanął też w Niegolewie pomnik poświęcony szwoleżerem spod Samosierry.  Po Zygmuncie, zgodnie z ustanowioną przez niego zasadą minorotu (rodowe włości dziedziczy najmłodszy z synów)  majątek objął, wnuk pułkownika, Stanisław. Za jego to czasów majątek przeżywał największy rozkwit.  Wanda z Wężyków i Stanisław Niegolewscy, postawili gospodarstwo na niezwykle wysokim poziomie. Wizytował je,  w1928 roku, sam prezydent II R.P. Ignacy Mościcki. Państwo Niegolewscy bardzo aktywnie uczestniczyli w pracy społecznej, dbali o pracowników i ich rodziny.

Okres prosperity Niegolewa przerwał wybuch II wojny światowej. Pierwsza  żona Zygmunta, młodszego syna Stanisława i Wandy Niegolewskich, (de domo Chełkowska) i córeczka Wanda, zmarły w 1939 roku. Zygmunt w 1940 roku ożenił się ponownie, ze swą szwagierką, Janiną z Chełkowskich, z którą miał czwórkę dzieci. Musieli jednak opuścić rodzinny majątek.

Niemcy zniszczyli obelisk Szwoleżerów, posunęli się też do zbeszczeszczenia kaplicy grobowej Niegolewskich, rabując metalowe trumny i  wyrzucając z nich  szczątki. Okupanci zrabowali również cenne kolekcje Niegolewskich, a ich bogatym księgozbiorem palono w kotłowni.

Po wojnie  majątek znacjonalizowano. Pałac służył jako biblioteka, przedszkole, mieszkania prywatne. Obecnie powraca do potomków dawnych właścicieli. Nie znane mi są plany jakie wiążą z tym historycznym obiektem.

Piętrowy budynek pałacu wzniesiono na planie prostokąta.  Korpus główny przekryty jest dachem czterospadowym. Centralnym punktem fasady jest pseudoryzalit poprzedzony gankiem, w którym umieszczono wejście główne. Kwadratowe pilastry, na wysokości drugiej kondygnacji, podtrzymują balkon z kutą balustradą. Całość wieńczy ozdobny szczyt nawiązujący do architektury niderlandzkiej. Po obu stronach pseudoryzalitu umieszczono dwa rzędy prostokątnych otworów okiennych. Okna parteru przyozdobione są na przemian półokrągłymi i trójkątnymi nadokiennikami.

Przy bocznej elewacji południowej dodano wysuwający się przed lico fasady i elewacji ogrodowej parterowy aneks zwieńczony płaskim dachem z kutą balustradą.Aneks łączy się z dobudowanym na początku XX wieku, prostopadłym do korpusu pałacu skrzydłem przez co cały budynek zyskał plan litery „L”

Pałac otacza mocno obecnie zdziczały i zarośnięty park krajobrazowy.

Na terenie pałacowego parku, przy samym wjezdzie, znajduje się odbudowana po wojnie kaplica św. Anny.

W miejscu dawnego obelisku ku czci Szwoleżerów znajduje się obecnie tablica pamiątkowa. Kiedyś obelisk wyglądał tak:Zdjęcie zrobiłam z oryginalnej fotografii udostępnionej mi przez uprzejma Panią Dyrektor szkoły im. A. W. Niegolewskich w Rudnikach.

13 uwag do wpisu “Pałac Niegolewskich w Niegolewie. Wielkopolskie rezydencje

  1. Zawsze z uwagą czytam relacje z podróży i zwiedzania. Zwykle szukając informacji o interesujących obiektach na terenie Wielkopolski trafiam na Pani stronę! Kopalnia wiedzy.
    Dziękuję

    Polubienie

      • będę często zaglądał.
        ja w ostatnim czasie obrałem na cel promy rzeczne na Warcie i Noteci (wpis o promie w Chojnie też czytałem) 🙂

        swoje rzeczy wrzucam na http://www.pol-and.com – sporo tam starych plenerów fotograficznych, a teraz trochę migawek w przejażdżek motocyklowych

        Polubienie

  2. Pingback: Pałac w Niegolewie | Polska jest piękna

  3. B. proszę o sprostowanie nazwisk:
    Zygmunt Niegolewski poślubił kolejno siostry CHEŁKOWSKIE ze Śmiełowa córki Józefa i Marii z Donimirskich Chełkowskich: Haliną i Janinę.

    Polubienie

    • Bardzo dziękuję za sprostowanie 🙂 Nie mam pojęcia jak mogłam dopuścić się tak dziwnego błędu bo o rodzinie Chełkowskich herbu Wczele pisałam niejednokrotnie? Widocznie jakaś zaćma, pomroczność, albo inna mgła… Jeszcze raz serdecznie dziękuję o pozdrawiam 🙂

      Polubienie

      • Szanowna Pani,
        Chętnie zapoznałbym się z informacjami na temat rodziny Chełkowskich, z którą jestem spowinowacony lub skoligacony i jej dziejami się interesuję, jako rodzinny historyk – amator.
        Gdyby znalazła Pani chwilę czasu, aby podesłać jakieś linki związane z tą tematyką, byłbym bardzo wdzięczny.
        z poważaniem
        Wojciech Kulak

        Polubienie

      • Szanowny Panie. Na razie z powodu braku czasu nie jestem w stanie spełnić Pańskiej prośby. Proszę uzbroić się w cierpliwość. Stosowne teksty postaram się wyszukać w przyszłym miesiącu. Serdecznie pozdrawiam 🙂

        Polubienie

Dodaj komentarz